Avrupa Birliği'nde ve Türkiye'de Çevre Mevzuatı

Book : Avrupa Birliği'nde ve Türkiye'de Çevre Mevzuatı

Language : Turkish

Library : Health-Safety-Environment

Publish Place : Ankara

ISBN : 975-7250-61-9

Publish Date : August 2001

Publisher : Türkiye Çevre Vakfı

Book Type : Book

Book Number : 2825

INDEX


İÇİNDEKİLER
Birinci Bölüm
BUGÜNKÜ DURUM VE GELECEĞE BAKIŞ
İkinci Bölüm ,
AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE'DE ÇEVRE POLİTİKALARININ KAYNAKLARI
VE UYGULANMASI
A. Avrupa Birliği'nin Çevre Politikası, Politikanın Kaynaklan, Uygulanması ve Genel idarî Yapı
1. Avrupa Birliği Çevre Politikasının Hukukî Temelleri.
a. Kurucu Antlaşmalarda Çevrenin Korunmasına ilişkin Düzenlemeler
(1) Genel Olarak
(2) AET-AKÇT-EURATOM Antlaşmaları
(3) Avrupa Bütünleşmesinin Çevre Sorunları ile ilgilenmesini
Gerektiren Sebepler
(4) İlk Dört Çevre Eylem Programı (1973-1993)
(5) Avrupa Tek Senedi
(6) Maastricht Antlaşması
(7) Beşinci Çevre Eylem Programı
aa. Genel Olarak
bb. 5. Eylem Programı ile Öngörülen Öncelikli Eylem Alanları cc. 5. Çevre Eylem Programının Değerlendirilmesi
(8) Amsterdam Antlaşması
(9) Nice Antlaşması
(10) Altıncı Çevre Eylem Programı
aa. iklim Değişikliği
bb. Doğa ve Biyolojik Çeşitlilik
cc. Çevre ve Sağlık
çç. Doğal Kaynakların Sürdürülebilir Kullanımı ve
Atık Yönetimi
2. Avrupa Birliği Çevre Politikasının Belirlenmesi ve Uygulanmasında Genel Yapılanma ve Kurumlar
a. Aslî Yapısal Kurumlar
(1) Avrupa Parlamentosu
(2) Avrupa Komisyonu .
(3) Avrupa Birliği Bakanlar Konseyi
aa. Daimî Temsilciler Komitesi
bb. Avrupa Konseyi (AB Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi)
(4) Avrupa Toplulukları Adalet Divanı
(5) Avrupa Sayıştayı
b. işlevsel Kurumlar
(1) Ekonomik ve Sosyal Komite (2) Bölgeler Komitesi
(3) Avrupa Yatırım Bankası
(4) Ombudsman
3. Avrupa Birliği Çevre Politikası ve Uygulanması
a. Avrupa Birliği'nde Karar Verme Süreçleri ve Çevre
(1) Genel Olarak Karar Verme Mekanizmaları
aa. Danışma Usulü
bb. işbirliği Usulü
cc. Ortak Karar Usulü
çç. Onay Usulü
dd. Toplulukta Uygulanan özel Karar Verme Usulleri
(i) Komisyon'un Karar Verme Yetkisi
(ü) Topluluk Bütçesinin Karara Bağlanması
(2) AB Çevre Politikası ve Uygulanması
aa. Çevre Genel Müdürlüğü
bb. Çevre Politikası Alanında Karar Verme
cc. Uluslararası ilişkiler
b. AB Çevre Hukukunun Kaynaklan
(1) ikincil Mevzuat Türleri
aa. Tüzükler
bb. Direktifler
cc. Kararlar
çç. Tavsiye ve Görüşler
dd. Uluslararası Anlaşmalar
(2) AB Çevre Politikasının Kaynaklarının Genel özellikleri ve Etkili Şekilde Uygulanmaları
aa. Genel Olarak
bb. Çevre Politikasının Etkili Şekilde Hazırlanması ve
Uygulanmasına Yönelik Düzenlemeler
cc. Çevre Politikasının Uygulanması Alanında Gönüllü
Anlaşmalar
4. Avrupa Birliği'nde Çevre Politikası Alanında Yargısal
Mekanizmanın işleyişi
a. Genel Olarak AB'nin Yargı Mekanizması ve Çevre Politikasının
Etkili Uygulanmasındaki Rolü
b. Adalet Divanı'nın Münhasır Yetkisine Giren Dava Türleri
(1) ihlâl Davası
(2) iptal Davası
(3) Hareketsizlik Davası
(4) Tazminat Davası
(5) Topluluk Çalışanlarının Açtığı Davalar (6) Avrupa Yatırım Bankası'nın Statüsü ve Avrupa Merkez Bankası ile ilgili Bazı Uyuşmazlıklar
(7) Para Cezalarına itiraz Davaları
(8) ön Karar Davası
B. Türkiye'nin Çevre Politikası, Politikanın Kaynaklan, Uygulanması ve
Genel idari Yapı
1. Giriş
2. Türk Çevre Politikasının Kaynaklan: Türk Çevre Mevzuatı
a. Anayasalarımız ve Çevre
b. Çevre Kanunu
c. Türk Çevre Mevzuatında Çevrenin Korunması ile ilgili Diğer
Düzenlemeler
(1) Diğer Kanunlar
aa. Kültür ve Tabiat Varlıklannı Koruma Kanunu
bb. Millî Parklar Kanunu
cc. Diğer Düzenlemeler
(2) Kalkınma Planlan ve UÇEP
aa. Genel Olarak Kalkınma Planlan ve Türk Çevre Politikası
bb. Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı ve Çevre
cc. Ulusal Çevre Eylem Planı
3. Türk Çevre Politikasının Oluşumu ve Uygulanmasında Örgütlenme
a. Çevre Bakanlığı
b. Merkezî ve Taşra Teşkilâtı Çerçevesinde Çevre Bakanlığı'na
Yardımcı Yapılaşmalar
(1) Danışma Kurulları
(2) 11 Müdürlükleri ve Özel Çevre Koruma Kurumu
c. Çevre Koruması ile ilgili Diğer Bakanlık ve Kurumlar
ç. Yerel idareler
4. Türk Çevre Politikasının Temel ilkeleri
5. Çevre Politikasının Uygulanmasında idarî ve Hukukî Denetim
Mekanizmaları
a. İdari Başvuru Yollan ve İdarî Denetim
b. Yargısal Denetim
(1) iptal Davası
(2) Tam Yargı Davası
c. Hukukî Sorumluluk
Üçüncü Bölüm
AVRUPA BİRLİGİ'NDE VE TÜRKİYE'DE ÇEVRE POLİTİKASININ ARAÇLARI
A. Avrupa Birliği Çevre Politikasının Araçları
1. Avrupa Birliği Çevre Politikasının Teknik Araçları
a. Çevre Politikalannın Diğer Birlik Politikalanyla Bütünleştirilmesi (1) Genel Olarak
(2) Gündem 2000
(3) Kyoto Protokolü
b. Kirliliğin Bütünleştirilmiş Olarak Önlenmesi ve Kontrol Edilmesi c. Uygulama ve Denetim
(1) Bilgi Edinme Özgürlüğü
(2) Çevre Politikası Alanında Bilgi Edinme, Katılım ve Yargıya Başvurma imkânı
aa. Amaç
bb. Kapsam ve içerik
cc. Konsey Karan önerisi
ç. Avrupa Çevre Ajansı ve Çevre Alanında Diğer Kuruluşlar
(1) Avrupa Çevre Ajansı
(2) Danışma Forumu
(3) Sivil Toplum Kuruluşları
d. Kentsel Çevre Konusunda Yeşil Kitap
e. Avrupa Birliği Çevre Etiketi (Eco-label)
(1) Genel Olarak
(2) AB Çevre Etiketi
(3) Amaç
(4) Kapsam
(5) Çevre Etiketi Alabilmek için Gerekli Koşullar
(6) Etiket için Başvuru
f. Topluluk Çevre Yönetimi ve Denetimi Sistemi (EMAS)
g. Çevresel Etki Değerlendirmesi
(1) Genel Olarak
(2) Konu ile ilgili Topluluk Düzenlemeleri
2. AB Çevre Politikasının Malî Araçları
a. LIFE
b. Çevre Vergileri
Türk Çevre Politikasının Araçları
1. Türk Çevre Politikasının Teknik Araçları
a. Çevre Politikalarının Diğer Politikalarla Bütünleştirilmesi
b. Çevre Politikası Alanında Bilgi Edinme ve Katılım
(1) Bilgi Edinme Hakkı ve özgürlüğü
(2) Katılım Hakkı
(3) Avrupa Çevre Ajansı'na Katılım
c. Çevre Etiketi
ç. Çevre Yönetimi ve Denetimi Sistemi
d. Çevresel Etki Değerlendirmesi 2. Türk Çevre Politikasının Malî Araçları: LIFE'a Katılım, Çevre Vergileri, Teşvikler, Depozito Sistemi
a. Genel Olarak
b. Çevre Kirliliğini önleme Fonu
c. Çevrenin Korunması Alanında Teşvikler
ç. Çevre Vergileri
d. Depozito ve Geri Dönüşüm Uygulaması
Dördüncü Bölüm
HAVA KiRLİLiĞi
A. Avrupa Birliği'nde
1. Motorlu Taşıtlardan Kaynaklanan Kirlilik
a. Benzin ve Dizelle Çalışan Motorlu Taşıtlar
b. Taşıtlarda Kullanılan Dizel Motorlanndan Yayılan Kirleticiler
c. Yolda Kullanılmayan Taşıtlar Dışında, Hareketli Araçlardan Yayılan Partikül ve Gaz Halinde Kirleticiler
ç. Tanım ve Orman Traktörlerinden Yayılan Gaz Halindeki Kirleticiler... d. Benzin ve Dizel Yakıt Kalitei
e. Bazı Sıvı Yakıtların Kükürt içeriği
f. Yeni Otomobillerin Karbon Dioksit Emisyonlarının izlenmesi
g. Yeni Otomobillerle ilgili Yakıt Ekonomisi
2. Endüstriyel Faaliyetlerden Kaynaklanan Kirlilik
a. Fabrikaların Yol Açtığı Kirlilik
b. Petrolün Depolanmasından Kaynaklanan Uçucu Organik Bileşikler c. Bazı Endüstriyel Faaliyetlerden Kaynaklanan Uçucu
Organik Bileşikler
3. Biyosfer Tabakasındaki Hava Kirliliğinin Kontrol Edilmesi
a. iyi Hava Kalitesi ve Yönetimi
b. Havada Bulunan Kükürt Dioksit, Azot Dioksit, Azot Oksitleri,
Partikül Maddeler ve Kurşun Değerleri
c. Ozondan Kaynaklanan Hava Kirliliği
ç. Ozon Tabakasının incelmesine Yol Açan Maddelerin Kontrolü
(1) Montreal Protokolü
(2) Ozon Tabakasını incelten Maddeler
d. Sera Etkisi Oluşturan Gaz Emisyonları
(1) BM İklim Değişikliği Çerçeve Konvansiyonu
(2) Kyoto Protokolü
e. Karbon Dioksit Emisyonlarının Enerji Alanında Kontrolü
(1) Enerji Verimliliğini Arttırarak Karbon Dioksit Emisyonlarının Kontrolü
(2) Katı Yakacakların Temiz ve Verimli Kullanımı
(3) Isı ve Güç Stratejisi ve AB Eylem Planı B. Türkiye'de
1. Genel Olarak
2. Motorlu Taşıtlardan Kaynaklanan Kirlilik
a. Benzin ve Dizelle Çalışan Motorlu Taşıtlar
b. Taşıtlarda Kullanılan Dizel Motorlarından Yayılan Kirleticiler
c. Yolda Kullanılmayan Taşıtlar Dışında, Hareketli Araçlardan
Yayılan Partikül ve Gaz Halinde Kirleticiler ç. Tarım ve Orman Traktörlerinden Yayılan Gaz Halindeki Kirleticiler
d. Benzin ve Dizel Yakıt Kalitesi ve Bazı Yakıtların Kükürt içeriği
e. Yeni Otomobillerin Karbon Dioksit Emisyonlarının izlenmesi
f. Yeni Otomobillerle ilgili Yakıt Ekonomisi
3. Endüstriyel Faaliyetlerden Kaynaklanan Kirlilik
a. Fabrikaların Yol Açtığı Kirlilik
b. Petrolün Depolanmasından Kaynaklanan Uçucu Organik Bileşikler
c. Bazı Endüstriyel Faaliyetlerden Kaynaklanan Uçucu Organik
Bileşikler.
4. Biyosfer Tabakasındaki Hava Kirliliğinin Kontrol Edilmesi
a. İyi Hava Kalitesi ve Yönetimi
b. Havada Bulunan Kükürt Dioksit. Azot Dioksit, Azot Oksitleri,
Partikül Maddeler ve Kurşun Değerleri
c. Ozon Tabakasının incelmesine Yol Açan Maddelerin Kontrolü
(1) Montreal Protokolü
(2) Ozon Tabakasını İncelten Maddeler
ç. Sera Etkisi Oluşturan Gaz Emisyonları
(1) BM iklim Değişikliği Çerçeve Konvansiyonu
(2) Kyoto Protokolü
d. Karbon Dioksit Emisyonlarının Enerji Alanında Kontrolü
(1) Enerji Verimliliğini Artırarak Karbon Dioksit Emisyonlarının
Kontrolü
(2) Katı Yakacakların Temiz ve Verimli Kullanımı
(3) Isı ve Güç Stratejisi ve AB Eylem Planı
Beşinci Bölüm
SU KiRLiLİĞi
A. Avrupa Birliği'nde
1. Su Kirliliği
a. Topluluk Sularının Korunması ve Yönetimi Politikaları
b. Sınır Ötesi Sular ve Uluslararası Göllerle ilgili Helsinki Konvansiyonu
2. Suların Korunması ve Yönetimi
a. içme Suları
b. Yüzülen Sular
c. Kentsel Atık Su işlemleriç. Kabuklu Canlıların Yaşadığı Sular
3. Deniz ve Akarsulara ilişkin Kirlilik
a. Akdeniz'in Korunmasına ilişkin Barselona Konvansiyonu
b. Kazaların Yol Açtığı Deniz Kirliliği
c. Deniz Taşımacılığından Kaynaklanan Kirlilik
ç. Akarsulara ilişkin Kirlilik
4. Bazı Maddelerin Suya Karışması Sonucu Meydana Gelen Kirlilik a. Nitratlar
b. Cıva Atıkları
c. Su Ortamının Diğer Tehlikeli Maddelerden Korunması
ç. Yeraltı Sularının Tehlikeli Maddelerden Korunması
B. Türkiye'de
1. Su Kirliliği
a. Türkiye'de Suların Korunması ve Yönetimi Politikaları
b. Sınır Ötesi Sular ve Göllerle ilgili Helsinki Konvansiyonu .
2. Suların Korunması ve Yönetimi
a. İçme ve Kullanma Suları
b. Yüzülen Sular
c. Kentsel Atık Su işlemleri
ç. Kabuklu Canlıların Yaşadığı Sular
3. Deniz ve Akarsulara ilişkin Kirlilik
a. Akdeniz'in Korunmasına ilişkin Barselona Konvansiyonu
b. Deniz Taşımacılığının ve Kazaların Yol Açtığı Kirlilik .
c. Akarsulara ilişkin Kirlilik .
4. Bazı Maddelerin Suya Karışması Sonucu Meydana Gelen Kirlilik
a. Nitratlar
b. Cıva Atıkları
c. Su Ortamının Diğer Tehlikeli Maddelerden Korunması
ç. Yeraltı Sularının Tehlikeli Maddelerden Korunması
Altıncı Bölüm
GÜRÜLTÜ
A. Avrupa Birliği'nde
1. Gürültüye Karşı Eylem: Yeşil Kitap
2. Gürültü Politikası için Yeni Bir Çerçeve
3. Motorlu Araçlar
4. Motosikletler
5. Ev Âletleri
6. Çim Biçme Makinaları
7. inşaat Şantiyelerinden Çıkan Gürültü
8. Kule Vinçler 9. Açık Havada Kullanılan Donatım Gürültüsü
10. Sesten Yavaş Sivil Jet Uçakları
B. Türkiye'de
1.Genel Olarak
2. Motorlu Araçlar
3. Motosikletler
4. Ev Âletleri
5. Çim Biçme Makinaları
6. inşaat Şantiyelerinden Çıkan Gürültü
7. Kule Vinçler
8. Açık Havada Kullanılan Donatım Gürültüsü
9. Sesten Yavaş Sivil Jet Uçakları
Yedinci Bölüm
ATIK YÖNETİMi VE TEMiZ TEKNOLOJi
A. Avrupa Birliği'nde
1. Atık Yönetimi
a. Ambalajlama ve Ambalaj Atıkları
b. Atıkların Toprağa Gömülmesi
c. Atıkların Bertaraf Edilmesi
ç. PCB ve PCT Atıklar
d. Kullanılmış Pil ve Akümülatör Atıkları
e. Yağ Atıkları
f. Hurda Taşıtlar
g. Atıkların Sınırlararası Naklinin Kontrol ve Denetimi
h. Kanalizasyon Çamurlarının Tarımda Kullanılması
ı. Liman Atık Toplama Tesisleri
2. Atıkların Yakılması
a. Genel Olarak
b. Tehlikeli Atıkların Yakılması
c. Yakma Fabrikaları
ç. Yeni Yakma Fabrikaları
3. Tehlikeli Atıklar
a. Tehlikeli Atıkların Kontrol Edilerek Yönetilmesi
b. Tehlikeli Atıkların Sınırlararası Naklinin Kontrolü ve Denet
4. Titanyum Dioksit Atıkları
a. Titanyum Dioksit Atıklarından Kurtulma
b. Titanyum Dioksit Endüstrisinden Kaynaklanan Kirliliğin Azaltılmasına Yönelik Programlar
B. Türkiye'de
1. Atık Yönetimi. Genel Olarak
Ambalajlama ve Ambalaj Atıkları
Atıkların Toprağa Gömülmesi
Atıkların Bertaraf Edilmesi
PCB ve PCT Atıldan
Kullanılmış Pil ve Akümülatör Atıkları
Yağ Atıkları
Hurda Taşıtlar
Atıkların Sınırlararası Naklinin Kontrol ve Denetimi
Kanalizasyon Çamurlarının Tarımda Kullanılması
Atıkların Yakılması
Genel Olarak
Tehlikeli Atıkların Yakılması
Yakma Fabrikaları
Yeni Yakma Fabrikaları
Tehlikeli Atıklar
Tehlikeli Atıkların Kontrol Edilerek Yönetilmesi
Tehlikeli Atıkların Sınırlararası Naklinin Kontrolü ve Denetimi
Titanyum Dioksit Atıkları
Titanyum Dioksit Atıklarından Kurtulma
Titanyum Dioksit Endüstrisinden Kaynaklanan Kirliliğin
Azaltılmasına Yönelik Programlar
Sekizinci Bölüm
NÜKLEER GÜVENLiK VE RADYOAKTİF ATIKLAR
Avrupa Birliği'nde
Nükleer Güvenlik
Temel Güvenlik Standartları
Tıbbî işlemler ve Tedavi Sırasında Radyasyondan Korunma
Radyolojik Âcil Durum ile ilgili Olarak Halkın Bilgilendirilmesi
Araştırma-Eğitim Çalışmaları
Radyoaktif Atık Yönetimi
Topluluk Eylem Programı
Radyoaktif Atıkların Topluluk içine ve Dışına Gönderilmesi
Radyoaktif Maddelerin Nakli
Türkiye'de
Nükleer Güvenlik
Genel Olarak
Temel Güvenlik Standartları
(1) Radyasyon Güvenliği Tüzüğü Çerçevesinde
(2) Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği Çerçevesindec. Tıbbî işlemler ve Tedavi Sırasında Radyasyondan Korunma
ç. Radyolojik Âcil Durum ile ilgili Olarak Halkın Bilgilendirilmesi
2. Araştırma-Geliştirme Çalışmaları
3. Radyoaktif Atık Yönetimi.
a. Genel Olarak .
b. Radyoaktif Atıkların Ülke içine ve Dışına Gönderilmesi
c. Radyoaktif Maddelerin Nakliyesi
Dokuzuncu Bölüm
DOĞAL YAŞAMIN VE BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİĞİN KORUNMASI
A. Avrupa Birliği'nde
1. Biyolojik Çeşitliliğin Korunması: Doğal Yaşam Ortamları
(Natura 2000 Bölgeleri)
2. Fauna ve Floranın Korunması ...................................................................
a. Nesli Tükenme Tehlikesi içinde Olan Yabani Hayvan ve Bitki
Türlerinin Korunması ..........................................................................
b. Yabani Kuşların Korunması................................................................
c. Yabani Hayvanların Hayvanat Bahçelerinde Korunmas
ç. Denek Olarak Kullanılan Hayvanların Korunması
d. Deniz Hayvanlarının Korunması
3. Ormanların Korunması
a. Ormanların Yangına Karşı Korunması
b. Ormanların Hava Kirliliğine Karşı Korunması
c. Gelişmekte Olan (İlkelerde Bulunan Tropikal ve Diğer Ormanların Bakımı ve Sürdürülebilir Yönetimi
B.Türkiye'de .
1. Genel Olarak.
2. Biyolojik Çeşitliliğin Korunması: Doğal Yaşam Ortamları
(Natura 2000 Bölgeleri)
3. Fauna ve Floranın Korunması
a. Nesli Tükenme Tehlikesi içinde Olan Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Korunması
b. Yabani Kuşların Korunması
c. Yabani Hayvanların Hayvanat Bahçelerinde Korunmaı
ç. Denek Olarak Kullanılan Hayvanların Korunması
d. Deniz Hayvanlarının Korunması
4. Ormanların Korunması
a. Ormanların Yangına Karşı Korunması
b. Ormanların Hava Kirliliğine Karşı Korunması
c. Gelişmekte Olan Ülkelerde Bulunan Tropikal ve Diğer Ormanların Bakımı ve Sürdürülebilir YönetimiOnuncu Bölüm
KİMYASALLAR VE GENETİĞİNDE DEĞİŞİM YAPILMIŞ ORGANİZMALAR .
A. Avrupa Birliği'nde
1. Kimyasallar
a. Asbest Kullanımından Meydana Gelen Kirlenme
b. Tehlikeli Maddelerin Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi
c. Stockholm Konvansiyonu
2. Genetiğinde Değişim Yapılmış Organizmalar
a. Genetiğinde Değişim Yapılmış Organizmaların Çevreye
Kasten Salınması
b. Genetiğinde Değişim Yapılmış Mikroorganizmaların Kısıtlı Kullanımı.
B. Türkiye'de
1. Kimyasallar
a. Asbest Kullanımından Meydana Gelen Kirlenme
b. Tehlikeli Maddelerin Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi
c. Stockholm Konvansiyonu
2. Genetiğinde Değişim Yapılmış Organizmalar
Onbirinci Bölüm
SONUÇ VE DEĞERLENDİRME
YARARLANILAN KAYNAKLAR
EK: Projenin İngilizce Özeti (Brief Sumnury of ttte Project)