Sağlık Sektörü Masterplan Etüdü Mevcut Durum Raporu
INDEXİçindekiler Bölüm 1:GİRİŞ VE GENEL BAKIŞ 1.1 GİRİŞ: HEDEFLER VE YAKLAŞIM 1.2 Genel Bakış: Meseleler ve ön Sonuçlar 1.2.1 Hedefler ve Politika 1.2.2 Planlama Sistemleri ve Uygulamalar 1.2.3 Organizasyon 1.2.4 Yönetim 1.2.5 Kaynaklar : Finansman ve Harcamalar 1.2.6 Sağlık Personeli 1.2.7 Altyapı 13 Sonuç ve Bundan Sonraki Aşamalar BÖLÜM 2: SAĞLIK SEKTÖRÜ POLİTİKALARI VE HEDEFLERİ 2.1 Giriş 2.2 Sağlık Sektöründeki Bilgi Kaynaklan ve Ana Etmenler 2.2.1 Anayasa, Temel Sağlık Kanunları Beş Yıllık Kalkınma Planı 2.2.2 Sektör Uzmanlarıyla Mülakatlar 2.2.3 Beş Yıllık Planlar dışında Temel Politika Dökümleri 2.2.3.1 Sağlık Bakanlığı Milli Sağlık Politikası Çalışma Grubu2.2.3.2 Dünya Bankası Sağlık Sektörü incelemesi 2.2.4 Sağlık Politikasının Oluşmasındaki Ana Etmenler 2.3 1961-1989 Arasında Sağlık Sektörü Politikasının Yasal Dayanakları 2.3.1 Anayasa 2.3.1 1961 Temel Sağlık Yasası (No:224) 2.3.2 1987 Temel Sağlık Yasası (No: 3359) 2.3.3.1 Sağlık işletmeleri 2.3.3.2 Geçici Hükümler 2.3.4 1987 Temel Yasası Üzerinde Değişiklikler 2.3.5 1961 ve 1987 Temel Sağlık Yasaları Arasındaki Önemli Farklılıklar 2.4 Beşinci ve Altıncı Beş Yıllık Plan Dönemlerinde Sağlık Sektörü Politikası 2.4.1 Beş Yıllık Kalkınma Planlan 2.4.2 Beşinci Dönemde Sağlık Sektöründeki Başarı ve Başarısızlıklar 2.4.3 Altıncı Beş Yıllık Politika ve Hedefleri 2.4.4 Sağlık Bakanlığı Milli Sağlık Politikası Çalışma Grubu 2.4.4.1 Genel Politikalar 2.4.4.2 Sağlığın Geliştirilmesine Destek 2.4.4.3 Temel Sağlık Hizmetlerinin Rasyonalleştirilmesi 2.4.4.4 Çevre Sağlığı 2.4.4.5 Yaşam Biçimi ve Sağlık 2.4.4.6 2000 Yılında Herkese Sağhk-Sağhk Durumu Hedefleri2.4.4.7 Güneydoğu Anadolu Projesi 2.4.4.8 Politika Uygulama Süreci 2.4.5 Dünya Sağlık örgütünün Avrupa Bölgesi için WHO Sağlık Sonuç Hedefleri 2.4.6 Dünya Bankası Sağlık Sektörü incelemesi ve Birinci Sağlık Projesi 25 Halihazırdaki Politikanın Değerlendirilmesi 2.5.1 Giriş 2.5.2 Altıncı Beş Yıllık Kalkınma Planı 2.5.3 Sağlık Bakanlığı, Milli' Sağlık Politikası Çalışma Grubu'nca Hazırlanan Milli Sağlık Politikası Taslak Raporu 2.6 Sonuçlar 2.6.1 Sağlık Sonuç Hedefleri 2.6.2 Stratejik Hedefler 2.6.3 Kısa-vadeli Tedbirler 2.6.4 Politika Amaçlarının Gerçekleştirilmesinin izlenmesi BÖLÜM 3: TÜRKiYE NÜFUSUNUN DEMOGRAFİ VE EPlDEMİYOLOJİSİ 3.1 Giriş 3.2 Nüfus ve Demografik Yapı 3.2.1 Nüfus ve Artışı 3.2.2 Nüfus Yapısı 3.2.3 Önemli Oranlar 3.23.1 Doğum Oranlan3.2.3.2 ölüm Oranları 3.2.3.3 Göçler 3.3 Türkiye'de Beslenme Koşulları 3.3.1 Bebeklerde ve Çocuklarda Beslenme 3.4 Türkiye Nüfusunun Epidemiyolojisi 3.4.1 Verilerin Yayınlamaya Uygunluğu 3.4.2 Ölüm Patentleri (Yapılan) 3.4.2.1 Sosyal Faktörlere Bağlı ölümler 3.4.3 Ana ve Çocuk Sağlığı 3.4.4 Bebek Ölümleri EK 3.1: Nüfus Projeksiyonları EK 3.2: Epidemiyolojide Başlıca Veri Kaynaklan BÖLÜM 4: ORGANiZASYON VE YÖNETiM 4.1 Giriş 4.1.1 Organizasyon tikeleri 4.2 Türk Sağlık Sektörünün Organizasyonu 4.2.1 Sağlık Bakanlığı 4.2.1.1. Değerlendirme 4.2.2 Sosyal Sigortalar Kurumu (SSK) 423 SB ve SSK Hastane Organizasyonu 42.4 Üniversite Hastaneleri 42.5 Belediyeler, Kamu İktisadi Teşekkülleri, ve Başka Bakanlıklar 4.2.6 Diğer Kuruluşlar Dernek, Azınlık, Özel ve Yabancı Hastaneleri4.3 Roller ve Sorumluluklar 4.4 Sonuçlar BÖLÜM 5: SAĞLIK SEKTÖRÜ FiNANSMANI VE MALiYETLER 5.1 Giriş 5.1.1 Bölümün içeriği 5.2 Sağlık Harcamaları ve Finansmanına Genel Bir Bakış 5.3 Sağlık Harcamaları 5.4 Fon Kaynaklan 5.4.1 Sağlık Bakanlığı 5.4.2 Üniversite Hastaneleri 5.4.3 SSK 5.4.4 Bağ-Kur 5.4.5 Emekli Sandığı (ES) 5.4.6 Kişisel Harcamalar 5.4.7 Diğer Kuruluşlar 5.5 Maliyetler 5.5.2 Mevcut Hastane Maliyetleri Araştırmaları 5.5.2.1 Tokat Raporu 5.5.3 Birim Maliyet Bilgilerini Geliştirme Konusunda Araştırma 5.5.3.1 Hastaneler Arasında Performans Değişiklikleri 5.5.3.2 Sağlık Bakanlığı Hastaneleri işletme ve Birim Maliyetleri55.3.3 Servis Bazında Birim Maliyetler 5.5.4 Birinci Seviye Hizmet Birim Maliyeti 5.6 SAĞLIK FİNANSMANI DEĞERLENDiRMESİ 5.6.1 Finansman Yeterliliği 5.6.2 Verimli Harcama 5.6.3 Hizmetin Dengeliliği 5.6.3.1 Hizmet Kullanımında Denge 5.6.3.2 Hizmet Karşılığı ödemelerde Denge 5.7 Sonuçlar EK 5.1: Birim Maliyetler ve Bunların Sağlık Hizmeti Yönetimine Yararlan EK 5.2: Sağlık Ekonomisinin Rolü BÖLÜM 6: HiZMET SUNUMU 6.1 Giriş 6.2 Halk Sağlığı ve Koruyucu Hizmetler 6.2.1 Halk Sağlığı 6.2.2 Koruyucu Hizmetler 6.2.3 Türkiye'de Hastalıkların Kontrolü 6.2.3.1 Verem Kontrolü 6.2.3.2 Sıtma Kontrolü 6233 Cüzzam Kontrolü 6.2.3.4 Frengi Kontrolü 6.235 Trahom Kontrolü 6.2.3.6 Nüfusa Dayalı Bulaşıcı Hastalıklarla Mücadele Programı6.2.4 Özel Nüfus Gruplarında Koruyucu Hizmetler .1 Çocuk Sağlığı Hizmetlerinin Örgütlenmesi 6.4.2.2 Bebek Ölümleri 6.4.2.3 Çocuk Ölümleri 6.4.2.4 Okul Sağlık Hizmetleri 6.2.4.5 Koruyucu Ana Sağlığı 6.2.4.6 Aile Planlaması Hizmetleri 6.3 Çevre Sağlığı Hizmetleri 63.1 Giriş 6.3.2 Başlıca Çevre Sağlığı Konuları 63.2.1 Su 6.3.2.2 Gıda 6.3.2.3 Hava Kirliliği 63.2.4 Gürültü 6.3.3 Sağlık Bakanlığı Çevre Sağlığı Hizmetleri 63.3.1 Çevre Sağlığı Müdürlüğü 633.2 Merkezi Hıfzıssıhha Enstitüsü Referans Laboratuvan (Refik Saydam Hıfzıssıhha Enstitüsü) 63.33 fi Düzeyi 63.4 Belediye Çevre Sağlığı 6.3.5 Çevre Konulannda Sektörlerarası işbirliği 63.6 Sonuçlar 6.4 Birinci Seviye Sağlık Hizmeti 6.4.1 Primer Hizmet ilkeleri 6.4.2 Birinci Seviye Sağlık Hizmeti Tesisleri6.4.3 Birinci Seviye Sağlık Hizmeti Personeli 6.4.4 Birinci Seviye Tedavi Hizmetleri 6.45 özel Doktorlar 6.45.1 özel Doktorların Organizasyonu 6.4.5.2 Özel Doktorların Dağılımı ve Kazançları 6.4.6 Birinci Seviye Sağlık Hizmetlerinin Kaynağına Karşı Hastanın Tavn 6.4.7 Sağlık Taraması 6.4.8 Birinci Seviye Sağlık Hizmeti: Sonuç 6.5 ikinci Basamak Sağlık Hizmetleri 65.1 Giriş 6.5.2 Hastane Poliklinikleri 6.5.2.1 Sevk Sistemleri 6.5.2.2 SSK Ayakta Tedavi Hizmetleri 6.5.3 Hastanelerde Klinik Hizmetleri 65.3.1 Hasane Kapasitesinin Gelişimi 65.3.2 Genel Hastane Faaliyetleri 65.3.3 Bakım Kalitesi 6.5.4 Yataklı Hasta Uzmanlık Hizmetleri 6.5.4.1 Göğüs Hastalıkları Hastaneleri 65.4.2 Doğumevleri 65.4.3 Akıl ve Ruh Sağlığı Hastaneleri 6.5.4.4 Kemik Hastalıkları Hastaneleri 6.6 Diş Sağlığı Hizmetleri 6.6.1 Giriş 6.6.2 Diş Sağlığı Hizmetleri Personeli6.6.2.1 Diş Hekimleri 6.6.2.2 Diş Teknisyenleri 6.6.23 Ağız ve Diş Sağbğı Hemşireleri 6.6.2.4 Ağız Sağlığı Uzmanları 6.6.3 Diş Sağlığı Hizmetlerinin Merkezi Teşkilatı 6.6.4 Temel Diş Sağlığı Hizmetleri 6.6.4.1 Sağlık Bakanlığı Diş Sağlığı Hizmetleri 6.6.4.2 Oiğer Bakanlıklardaki Dental Hizmetler 6.6.4.3 SSK Diş Sağlığı Hizmetleri 6.6.5 Özel Sektör Diş Sağlığı Hizmetleri 6.6.6 İkinci Seviye Diş Sağlığı Hizmetleri 6.6.6.1 SB İkinci Seviye Diş Sağlığı Hizmetleri 6.6.6.2 SSK Diş Sağlığı Hizmetleri 6.6.6.3 Üniversite Hastanelerinde Diş Sağlığı Hizmetleri 6.6.7 Hizmetlerde Arzu Edilen Gelişmeler 6.6.7.1 Diş Sağlığı Kampanyaları 6.6.8 Sonuçlar 6.7 İş Sağlığı Hizmetleri 6.7.1 Giriş 6.7.2 SSK 6.7.3 Kontrol ve Araştırma 6.8 Sonuçlar EK : Alma Ata Uluslararası KonferansıBÖLÜM 7: SAĞLIK PERSONELi 7.1 Giriş 7.2 Halihazırda Türkiye'de İstihdam Edilen Sağlık Personelinin Dağılımı 7.2.1 Giriş 7.2.2 Sağlık Personelinin Coğrafi Dağılımı 7.2.3 Zaman içinde Personel Tercihinde Değişiklikler 7.2.4 Sağlık Personelinin Hizmet Temin Eden Kuruluşlara Göre Dağılımı 7.2.4.1 Kadroların Unvan ve Görevlerine Göre Dağılım 7.2.4.2 Bölgeler Arasında Unvan Dağılımında Farklılıklar 7.3 Personel Arzı 7.3.1 Sağlık İnsangücü Planlaması 7.3.2 Tıp Insangücü Planlaması 7.3.3 Sağlık Personel Eğitimi Programlarının Halihazırdaki Organizasyonu 7.3.4 Sağlık Meslek Liseleri 7.3.4.1 Sağlık Meslek Liselerinden Mezun Sayısında Zaman içinde Değişmeler 7.3.4.2 Sağlık Meslek Liselerinin Bölgesel Dağılımı 7.3.4.3 Sağlık Meslek Liseleri Eğitim Tesisleri 7.3.4.4 Sağlık Meslek Liselerinin Müfredatı 7.3.4.5 Sağlık Meslek Liseleri İçin Öğretmen Yetiştirilmesi 7.3.5 İki ve Dört Yıllık Üniversite Düzeyi Eğitim Programlan7.3.6 Hemşirelik Eğitimi 73.7 Tıp İnsangücü Eğitimi 73.7.1 Tıp Fakültesi Sayısındaki Artışlar 1963-1989 73.7.2 Tıp Eğitimi Müfredatı 73.7.3 Mezuniyet Sonrası Eğitim 7.4 Atama Prosedürleri 7.4.1 Giriş 7.4.2 Profesyonel ve Yardıma Personelin Mecburi Hizmeti 7.4.2.1 Mecburi Hizmet Dışında Personelin Tayin ve Nakilleri 7.4.2.2 Seçme ve Atama Prosedürleri 7.5 Sağlık Personelinin Ücretlerinin Yapısal özellikleri 7.5.1 Devlet Memurlarının Ücretlerinin Yapısal özellikleri 7.5.2 Sağlık Personeli Ücretlerinin Yapısı 7.5.2.1 Bölge Tazminatı 75.2.2 Döner Sermayeden Yapılan ödemeler 7.6 Sonuçlar EK: 7.1: illerin Bölgelere Göre Gruplandınlması EK: 7.2: Kalkınmada Öncelikli İller EK 7.3: Sağlık Personelinin Bölge ve Kuruluşlara Göre Dağılımı BÖLÜM 8: ALTYAPI 8.1 Giriş 317 8.2 Tıbbi Cihaz Donanımı 8.2.1 Giriş 8.2.2 Tıbbi Cihaz Donanımının Mevcut Durumu8.2.2.1 Sağlık Bakanlığı'na Bağlı Kuruluşlarda Donanım Durumu 8.2.2.2 SSK Hastanelerindeki Donanım Durumu 8.2.2.3 DPT Daimi özel ihtisas Komisyonu Çalışmalarına Göre Donanım Durumu 8.2.2.4 Sonuçlar 8.2.3 Kuruluşların Tıbbi Cihazlarla Donanım Kriterleri 8.2.4 Eski, Demode ve Yetersiz Cihazların Belirlenmesi 8.2.4.1 SB'nın Cihazlarının Durumu île îlgili Değerlendirmeler 8.2.4.2 SSK'nın Cihazlarının Durumu İle îlgili Değerlendirmeler 8.2.4.3 Üniversiteler ve Diğer Kuruluşlardaki Cihazlann Durumu 8.2.4.4 Sonuçlar 8.2.5 Yerli Tıbbi Cihaz Üretim Durumu 8.2.5.1 Mevcut Durum 8.2.5.2 Yerli Üretim îmkânları 8.2.5.3 Teşvikler 8.2.5.4 Sonuçlar 8.2.6 Cihaz Alımı ve Bakım-Onarımları 8.2.6.1 Temin Yöntemleri 8.2.6.2 Cihaz Dağıtımı 8.2.6.3 Tıbbi Cihazların Bakım ve Onarımı 8.3 Müstahzarlar 8.3.1 Giriş 8.3.2 Hammadde Üretimi 8.3.2.1 Hammadde Üretimi île îlgili Sorunlar 8.3.3 Müstahzar Üretimi8.3.3.1 ilaç Endüstrisinde ihracat 8.33.2 ilaç Endüstrisinde ithalat 8.3.3.3 Araştırma Geliştirme 8.3.3.4 Türkiye'de Yeni Bir İlacın Ruhsatlandırılması 8.3.3.5 ilaç Endüstrisinin Denetimi ve îlaç Endüstrisinde Kontrol 8.3.3.6 Fiyatlandırma 8.3.3.7 Müstahzar Üretimi ile ilgili Problemler 8.3.4 ilaç Tüketimi 8.3.5 Pazarlama Sonrası Dağıtım 83.5.1 Eczacı ve Eczanelerin Dağılımı 83.5.2 Eczanelerde İlaç Dağıtımı 83.5.3 Ecza Depolan Aracılığıyla Dağıtım 83.5.4 Hastane Eczaneleri 83.5.5 Pazarlama Sonrası Karşılaşılan Sorunlar 8.4 Araçlar 8.4.1 Giriş 8.4.2 Şimdiki Durunu Sağlık Bakanlığı 8.4.2.1 Tahsis Etme Kriteri 8.4.2.2 Araç Tipleri 8.4.2.3 Sağlık Bakanlığı, Ambulansların işletilmesi 8.4.2.4 Hızır Servis 8.4.3 SSK 8.4.4 Kızılay 8.4.5 Diğerleri8.5 Mimari ve Binalar 85.1 Giriş 8.52 Sağlık Tesisi Mimari ve inşaat Usulleri 85.3 Sonuç BÖLÜM 9: TÜRK SAĞLIK SEKTÖRÜNDE YENİ MESELELER 9.1 Giriş 9.2 Sektörel Planlama 9.2.1 Giriş 9.2.2 Sağlık Bakanlığı 9.23 SSK 9.2.Üniversite Hastaneleri 9.2.5 DPT'nin Sektörel Planlamadaki Rolü 9.2.6 Sonuçlar 9.3 Sağlık Turizmi 9.3.1 Giriş 9.3.2 Sağlık Nedeniyle Yurt Dışına Giden Türk Vatandaşları 9.3.3 Türkiye'de Halihazırdaki Sağlık Turizminin Profili 93.4 Sonuç 9.4 Enformasyon ve Muhasebe Sistemleri 9.4.1 Giriş 9.4.2 Türk Sağbk Sisteminde Enformasyon 9.4.3 Sağlık Bakanlığı ve SSK'da Maliyet Muhasebesi Sistemleri 9.4.4 Sonuçlar 9.5 Özelleştirme 95.1 Giriş 9.5.2 özelleştirmenin Anlamı 9.5.3 özelleştirme Uygulaması 9.5.4 Türk Sağhk Sektöründe Özelleştirme Olasılığı EK A: Türkiye Sağlık Sektörü Master Plan Etüdü Çahşmasında Temas Edilen Başlıca Kurluşlar EK B: İlk Beş Yıllık Kalkınma Planlarının özet Kapsamı
|