 |
 |
 |
Türkiye Üniversite Tarihi-3 DarülFünun'dan Üniversiteye Geçiş Tasfiye ve Yeni Kadrolar
|
Book : Türkiye Üniversite Tarihi-3 DarülFünun'dan Üniversiteye Geçiş Tasfiye ve Yeni Kadrolar Author : * -- Language : Turkish Library : Other Publish Place : İstanbul ISBN : 978-605-399-098 Publish Date : February 2010 Publisher : İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları Original Language : Turkish Book Type : Book Book Number : 7095 |
 |
INDEX
ı DÖRDÜNCÜ KISIM Darülfünun'dan Üniversite'ye3 BÖLÜM 4.1 Darülfünun Üzerine Basındaki Tartışmalar 3 Basındaki Tartışmalara Genel Bakış 5 Darülfünun Hakkında Basındaki Eleştiriler 8 Kadrocuların Eleştirileri 23 Darülfünun'u Başarılı Bularak Savunanlar 30 Darülfünun Konusunda Görüş Değiştirenler 32 Darülfünun'dan Beklenenler 32 Darülfünun Nasıl Olmalı? 36 En Güzel Bacaklı Kadın Yarışması 38 Tartışmalarda Öne Çıkan Konular
45 BÖLÜM 4.2 Darülfünun'un İlgasına Doğru 45 Maarif Vekilleri ve Darülfünun
45 Tasfiyeden Yana Olan Maarif Vekilleri
46 Mustafa Necati Bey
50 Cemal Hüsnü [Taray] Bey 53 1930'larm Başlarındaki Olaylar 53 1930 Darülfünun Emini Seçimi
56 Islahat Projesi
57 Serbest Cumhuriyet Fırkası ve Darülfünun 58 Siyasi Partilerin Darülfünun'a Bakışı
58 Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası
58 Lâyik Cumhuriyetçi İşçi ve Çiftçi Fırkası
59 Cumhuriyet Halk Fırkası
60 Fırka [Parti] Mektebi
61 Birinci Türk Tarih Kongresi ve Darülfünun
61 Türk Tarih Tezi'nin Oluşumu 64 Birinci Türk Tarih Kongresi 67 Kongredeki Tartışmalar
76 Darülfünun'a Yöneltilen Eleştiriler
79 BÖLÜM 4.3 Albert Malche'm Darülfünun Hakkındaki Raporu ve Kanun Tasarısı 79 Albert Malche'm Gelişi
79 Darülfünun'un 1931 Yılı Bütçesi
81 Prof. Albert Malche'm Gelişi
89 Darülfünun'un 1932 Yılı Bütçesinin Görüşülmesi
95 İstanbul Üniversitesi Hakkında Rapor
96 I. Anketin Mahiyeti
97 II. İstanbul Darülfünunu Hali Hazırının Tetkik ve Tahlili 108 III. İcrası İcap Eden Islahât
108 Emanet ve Kâtib-i Umumîlik
110 Darülfünun Muhtariyeti [Özerkliği]
111 Islahâtın Umumî Levhası 127 Netice
131 Albert Malche'm Kanun Tasarısı
131 Teşkilât Kanunu Projesi
132 Darülfünun'un Amacı, Bütçesi ve Örgütlenmesi 135 Öğretim Elemanları
137 Darülfünunun İdarî Teşkilâtı
138 Eğitim ve Öğretim
140 Genel Değerlendirme 141 Atina Üniversitesi Reformu
141 Yunanistan'da Üniversite Reformu Girişimleri 141 Caratheodory'nin Raporu
144 Malche ve Caratheodory Raporlarının Karşılaştırılması
147 BÖLÜM 4.4 Darülfünun'un İlgası ve Tıp Fakültesi'nin Taşınması 147 Dr. Raşit Galip Bey'in Maarif Vekilliği
147 Dr. Reşit Galip Bey'in Maarif Vekilliğine Getirilmesi
148 Dr. Reşit Galip (1893-1934) 153 Tıp Fakültesi'nin Taşınması
153 Taşınma Hazırlıkları
156 Dr. Reşit Galip'in Eleştirilere Cevabı
160 Dr. Cemil Topuzlu Paşa'nm Eleştirileri
164 Taşınmanın Olumsuz Sonuçlarının İtirafı 167 Darülfünun'un İlgası
167 İlgili Kanun Tasarısının Hazırlanması ve Görüşülmesi
171 İstanbul Darülfünunu'nun İlgasına Dair Kanun 174 Dr. Reşit Galip'in Üniversite Hakkında Demeci
182 Darülfünun'un İlgası Üzerine Görüş Değiştirenler
185 Atatürk ve Yeni Üniversite
187 KISIM 4 Ekler
189 EK 4.1 Arkada Kalan Darülfünun 191 EK 4.2 Üniversite'nin Manası
196 EK 4.3 "Arkada Kalan Darülfünun"un Başına Gelenler 198 EK 4.4 Maarif Vekili Cemal Hüsnü [Taray] Bey'in
Darülfünun'da Yaptığı Konuşma 202 EK 4.5 Cumhuriyet Halk Fırkası [Partisi]'nin Büyük Kongresinin 13-14 Mayıs 1931 Tarihindeki Toplantısında Kabul Edilen Program'ın Beşinci Kısmı
204 EK 4.6 Tarih ve Yurtbilgisi Tedrisatının Millîleşmesi
208 EK 4.7 Prof. Dr. Albert Malche ile Sözleşme Yapılmasına İlişkin Kararname
209 EK 4.8 Prof. Dr. Albert Malche'm Raporunu Sunuş Yazısı
211 EK 4.9 Mutahassıs
212 EK 4.10 Prof. Dr. Albert Malche'm İstanbul Darülfünunu Hakkında Teşkilât Kanunu Projesi
227 EK 4.11 İstanbul Darülfünununun İlgasına ve Maarif Vekâletince
Yeni Bir Üniversite Kurulmasına Dair Kanun 230 EK 4.12 İstanbul Darülfünununun İlgasına ve Maarif Vekâletince Yeni Bir Üniversite Kurulmasına Dair Olan Kanunun 7'nci ve 8'inci Maddelerinin Tefsirine Lüzum Olmadığı Hakkında
231 BEŞİNCİ KISIM Gidenler, Kalanlar ve Gelenler
233 BÖLÜM 5.1 Tasfiyenin Başlaması 233 Tasfiye Öncesindeki Gelişmeler
233 Tasfiyenin Gündeme Gelişi
234 Dr. Neşet Ömer Bey'in Mektubu
238 Edebiyat Fakültesi Reisinin Dövülmesi
239 Prof. Albert Malche'm İkinci Kez Gelişi 242 Ord. Prof. Dr. Kerim Erim (1894-1952) 245 Teşkilât Kanunu
248 Reşit Galip'in Destekçisi Fahreddin Kerim Gökay
252 Sicil Fişleri
256 Tasfiyenin Mimarı Olarak Reşit Galip 258 Tasfiye
258 Tasfiye Hazırlıkları ve Basındaki Yansımaları
r 268 Tasfiyenin Tamamlanması ve Açıklanması
272 Telif ve Tercüme Heyeti
273 Tasfiyenin Yapılışı Konusunda Açıklamalar 278 Tasfiyeye Tepkiler ve Yaltaklanmalar
282 Tasfiyeye Karşı Yapılan Eleştiriler 287 Üniversitenin Yeni Kadroları
287 Muvakkat Kadronun İlk Biçimi
289 Islahât Komitesi'nin Lağvı
289 Yeni Kadronun Oluşturulması
293 Ücretler
293 Yabancı Profesörler
300 Öğretim
300 Dişçi Mektebi'nin Islâhı
302 İstanbul Üniversitesi'nin Muvakkat Kadrosu 302 Muvakkat Kadronun Tamamlanması 305 Fakültelerin Yapılanması 307 Yurt Dışına Gönderilen Öğrenciler 309 Mülteci Alman Profesörler 316 Esas Kadroların Oluşturulması 316 Kadro Kanununun Çıkartılması 318 Tasfiyenin Devamı
BÖLÜM 5.2 Gidenler ve Kalanlar 321 Gidenler ve Kalanlar 326 Tıp Fakültesi
326 Yeni Kadroya Alınan Müderrisler 338 Kadro Dışı Bırakılan Müderrisler 357 Yeni Kadroya Alman Muallimler 364 Kadro Dışı Bırakılan Muallimler 366 Yeni Kadroya Alınan Müderris Muavinleri 374 Kadro Dışı Bırakılan Müderris Muavinleri 378 Hukuk Fakültesi 378 Müderrisler
378 Yeni Kadroya Alman Müderrisler 384 Kadro Dışı Bırakılan Müderrisler
386 Muallimler
386 Kadro Dışı Bırakılan Muallimler
387 Müderris Muavinleri
387 Yeni Kadroya Alınan Müderris Muavinleri
388 Başasistanlar
388 Yeni Kadroya Alınan Asistanlar
389 Fen Fakültesi 389 Müderrisler
389 Yeni Kadroya Alınan Müderrisler
390 Kadro Dışı Bırakılan Müderrisler 409 Muallimler
409 Yeni Kadroya Alınan Muallimler
410 Kadro Dışı Bırakılan Muallimler
411 Müderris Muavinleri
411 Yeni Kadroya Alınan Müderris Muavinleri
412 Asistanlar
412 Yeni Kadroya Alman Asistanlar
413 Edebiyat Fakültesi
414 Müderrisler
414 Yeni Kadroya Alınan Müderrisler 414 Kadro Dışı Bırakılan Müderrisler
423 Muallimler
423 Yeni Kadroya Alman Muallimler
424 Kadro Dışı Bırakılan Muallimler
424 Müderris Muavinleri
424 Yeni Kadroya Alınan Müderris Muavinleri 427 İlahiyat Fakültesi 427 Müderrisler
427 Yeni Kadroya Alınan Müderrisler
429 Kadro Dışı Bırakılan Müderrisler 430 Muallimler
430 Yeni Kadroya Alınan Muallimler 430 Müderris Muavinleri
430 Yeni Kadroya Alınan Müderris Muavinleri 432 Eczacı Mektebi 432 Muallimler
432 Yeni Kadroya Alman Muallimler
433 Kadro Dışı Bırakılan Muallimler 440 Muallim Muavinleri
440 Kadro Dışı Bırakılan Muallim Muavinleri 440 Dişçi Mektebi 440 Muallimler
440 Yeni Kadroya Alınan Muallimler
441 Kadro Dışı Bırakılan Muallimler 442 Muallim Muavinleri
442 Yeni Kadroya Alınan Muallim Muavinleri
443 Kadro Dışı Bırakılan Muallim Muavinleri
BÖLÜM 5.3 Yabancı Profesörler ve Uzmanlar 445 Mülteci Alman Profesörlerin Gelişi
445 Yabancıların Çalıştırılmasına İlişkin Mevzuat
446 Ankafa Protokolü
448 Yabancı Profesörlerin Seçimi 450 III. Reich'in Müdahale Girişimleri 453 Ünlü Bilim Adamlarını Getirme Çabası 455 Einstein'm Atatürk'e Mektubu Efsanesi
455 Başrol Oyuncusu Sami Günzberg
456 Sami Günzberg ile OSE Arasındaki ilişki 462 Einstein Efsanesinin Doğuşu
465 Yabancılarla Yapılan Sözleşmeler 465 Profesörler ile Yapılan Sözleşmeler 470 Okutmanlar (Lektörler) ile Yapılan Sözleşmeler 472 İlmî Yardımcılar ile Yapılan Sözleşmeler 474 Ustalar ile Yapılan Sözleşmeler
476 Türkiye'ye Gelen Yabancı Profesörler ve Yardımcıları 476 Yabancı Profesörler ve Yardımcılarının Yapısı 478 Yabancı Profesörlerin ve Yardımcılarının Görev Aldığı Başlıca Öğretim Kurumları
493 İstanbul Üniversitesi'nde Yabancılar
493 Yabancı Profesör ve İlmî Yardımcıların Sayısı
496 Gelen Yabancıların Kimlikleri ve Sayısı
508 III. Reich ve Mülteciler
517 Mültecilerin Geri Dönüşü
523 Yabancı Profesörlerin Katkıları
528 Karşılaşılan İlginç Olaylar
530 Yabancı Profesörlerin Yüceltilmesi
535 KISIM 5 Ekler
537 EK 5.1 Edebiyat Fakültesi Reisi Muzaffer Bey ile Asistan
Nihal [Atsız] Bey Arasında Meydana Gelen Olay ve Yüksek Ticaret Mektebi Öğrencilerinin Islahat Raporu Hakkında Manisa Mebusu Refik Şevket [İnce] Bey'in Soru Önergesi
540 EK 5.2 İstanbul Darülfünunu Umûmî Islahat İşlerinde Çalıştırılmak Üzere Getirilecek Olan Prof. Dr. Albert Malche ile Bir Yıllık Sözleşme Yapılmasına İzin Veren 13 Mart 1933 Tarih ve
13984 Sayılı Kararname
541 EK 5.3 Islahat Komitesi Üyesi Osman Horasan'ın Tasfiye Konusundaki Açıklaması
543 EK 5.4 Maarif Vekâleti'nin İstanbul Üniversitesi'nin Muvakkat Kadrosunu Başvekâlete Sunuş Yazısı ve Kadro Cetvellerinden Örnekler
555 EK 5.5 İstanbul Üniversitesi'nin Muvakkat Kadrosu
563 EK 5.6 Ord. Prof. Dr. Philipp Schvvartz'ın Maarif Vekili Dr. Reşit Galip ile Yaptığı Toplantıya İlişkin Anıları
570 EK 5.7 İstanbul Darülfünunu Fen Fakültesi Nebatat Müderrisi Esat Şerafettin [Köprülü] Bey'in Yaş Sınırlamasından İstisna Edilerek Bir Yıl Daha Çalıştırılmasına İlişkin 14 Eylül 1932 Tarih ve 13306 Sayılı Kararname
571 EK 5.8 İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi'nde Tatbikî Fizik Profesörü Ord. Prof. Dr. Harry Dember'in Sözleşmesinin Beş Yıl Daha Uzatılmasına İlişkin 20 Mart 1939 Tarih ve
2/10617 Sayılı Kararname
572 EK 5.9 İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Camcı Ustası Jozef Bühler'in Sözleşmesinin Üç Yıl Daha Uzatılmasına İlişkin 13 Ocak 1941 Tarih ve 2/15019 Sayılı Kararname
573
5 74
575
576
577
578
579
580
58ı
583
584
585
EK 5.10 Prof. Dr. Vernon Hoves Legg'in İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi'nde Sınaî Kimya Profesörü Olarak Çalıştırılmasına İlişkin 7 Mart 1941 Tarih ve 2/15324 Sayılı Kararname EK 5.11 Prof. Dr. A. K. Mcilwraith'in İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nde İngiliz Filolojisi Profesörü Olarak ve Prof. Dr. Patrick Du Val'in İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi'nde Matematik Profesörü Olarak Çalıştırılmasına İlişkin 13 Ocak 1942 Tarih ve 2/17131 Sayılı Kararname
EK 5.12 Prof. Dr. Umberto Ricci'nin İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'nde Umumî İktisat ve İktisat Teorisi Profesörü Olarak Çalıştırılmasına İlişkin 3 Şubat 1943 Tarih ve 2/19384 Sayılı Kararname
EK 5.13 Prof. Dr. Thomas Royds'un İstanbul Üniversitesi
Fen Fakültesi'nde Astronomi Profesörü Olarak Çalıştırılmasına
İlişkin 3 Şubat 1943 Tarih ve 2/19415 Sayılı Kararname
EK 5.14 İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden Ord. Prof. Dr.
Rudolf Nissen ile Eşi Ruth Nissen'in Türk Vatanaşlığına Alınmasına
İlişkin 3 Temmuz 1939 Tarih ve 2/11384 Sayılı Kararname
EK 5.15 İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden Ord. Prof. Dr.
Ernst Hirsch ile İktisat Fakültesi'nden Ord. Prof. Dr.
Fritz Neumark'ın Eşleri ile Birlikte ve Fen Fakültesi'nden Ord. Prof.
Dr. Fritz Arndt'ın Türk Vatandaşlığına Alınmasına İlişkin
2 Temmuz 1943 Tarih ve 2/20330 Sayılı Kararname
EK 5.16 Prof. Dr. T. Levi-Civita'nm İstanbul Üniversitesi Fen
Fakültesi'nde Matematik Profesörü Olarak Çalıştırılmasına İlişkin
11 Mart 1940 Tarih ve 2/13039 Sayılı Kararname
EK 5.17 Polonyalı Prof. Dr. Kling Kazimierz'ın İstanbul Üniversitesi
Fen Fakültesi'nde Sınaî Kimya Profesörü Olarak Bir Yıl
Çalıştırılmasına İlişkin 30 Haziran 1940 Tarih ve
2/13818 Sayılı Kararname
EK 5.18 Einstein'ın Mektubunu Sunmak Üzere Sami Günzberg Tarafından Başvekâlete Yazılan 30 Eylül 1933 Tarihli Mektup EK 5.19 Einstein'ın Başvekâlete Hitaben Yazdığı 17 Eylül 1933 Tarihli Mektup ve Üzerine Maarif Vekili Yusuf Hikmet [Bayur] Bey'in El Yazısı ile Yazdığı Notlar
EK 5.20 Einstein'ın Başvekâlete Hitaben Yazdığı 17 Eylül 1933 Tarihli Mektubun Sami Günzberg Tarafından Yapılan Çevirisi EK 5.21 Einstein'ın Başvekâlete Hitaben Yazdığı 17 Eylül 1933 Tarihli Mektubun Ekindeki Tıp Profesörleri ve Hekimlerin Listesi ve Kısa Biyografileri
599 EK 5.22 Einstein'ın Mektubu ile İlgili Olarak Sami Günzberg Tarafından Mustafa Kemâl Paşa'ya Yazılan 30 Eylül 1933 Tarihli Mektup
600 EK 5.23 Maarif Vekâleti Tarafından Einstein'ın Mektubuna Yazılan Cevabın Birinci Müsveddesi
6oı EK 5.24 Maarif Vekâleti Tarafından Einstein'ın Mektubuna Yazılan Cevabın Birinci Müsveddesi Üzerinde Maarif Vekili Yusuf Hikmet [Bayur] Bey'in Kendi El Yazısı ile Yaptığı İlk Düzeltme
602 EK 5.25 Maarif Vekâleti Tarafından Einstein'ın Mektubuna Yazılan Cevabın Düzeltilmiş İkinci Müsveddesi
603 EK 5.26 Maarif Vekâleti Tarafından Einstein'ın Mektubuna Yazılan Cevabın İkinci Müsveddesi Üzerinde Maarif Vekili Yusuf Hikmet [Bayur] Bey'in Kendi El Yazısı ile Yaptığı İkinci Düzeltme
604 EK 5.27 Einstein'ın Mektubuna Yazılan Cevabın Başvekil İsmet Paşa Tarafından İmzalanarak Gönderilen Son Biçimi
605 EK 5.28 İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi Profesörlüğü İçin Prof. Dr. E. Finlay Freundlich ile 4 Ekim 1933'te Cenevre'de İmzalanan Beş Yıllık Sözleşme
610 EK 5.29 İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Sosyal Sağlık ve
İstatistik Profesörlüğü İçin Prof. Dr. Fritz Neumark ile 4 Ekim 1933'te Cenevre'de İmzalanan Beş Yıllık Sözleşme
614 EK 5.30 İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi FKB Kimya Profesörlüğü İçin Friedrich Breusch ile 1 Haziran 1943'te Yapılan İki Yıllık Sözleşme
616 EK 5.31 İstanbul Üniversitesi Yabancı Diller Mektebi Okutmanlığı İçin Dr. Herbert Dieckmann ile 20 Kasım 1934'te Yapılan Bir Yıllık Sözleşme
618 EK 5.32 İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Enstitüsü'nde İlmî Yardımcı Olarak Çalışmak Üzere Erna Kammendel ile 9 Ekim 1935'te Yapılan Bir Yıllık Sözleşme
620 EK 5.33 İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Enstitüsü'nde İlmî Yardımcı Olarak Çalışmak Üzere Andree Hobschette ile Eylül 1938'de Yapılan Bir Yıllık Sözleşme
621 EK 5.34 İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Hastalıkları ve Bakımı Kliniği'nde Hemşire Olarak Çalışmak Üzere Irmela Gerds ile Nisan 1939'da Yapılan Bir Yıllık Sözleşme
622 EK 5.35 İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi'nde İnce Mekanik Ustası Olarak Çalışmak Üzere Walther Rieger ile 25 Şubat 1936'da Yapılan İki Yıllık Sözleşme
627 Kaynakça 645 Dizin
